Nikšić je grad bogate kulturno-istorijske baštine na čijoj teritoriji se nalaze brojni kulturno-istorijski spomenici iz Ilirskog i Rimskog perioda. Na kulturnom planu osim Centra za kulturu djeluje Gradsko pozorište, Javna ustanova Zahumlje, zatim Centar za informativnu djelatnost - (TV Nikšić, Radio Nikšić, Nikšićke novine), potom Radio Montena, Radio 083, crnogorski nezavisni nedeljnik "Onogošt" kao i druge izdavačke kuće. Organizovanje brojnih književnih i pjesničkih večeri u okviru kojih su posebno značajni "Septembarski dani kulture" i "Pjesnik na korzu", promocija knjiga, organizovanje manifestacije "Medunarodni festival glumca", organizovanje koncerata pjevača, muzičara i muzičkih grupa, a u poslednje vrijeme sve više, zahvaljujući prije svega novoformiranom udruženju ljubitelja umjetnosti ARS i koncerata ozbiljne muzike, organizovanje pozorišnih predstava, posebno za djecu, i luce pri Filozofskom fakultetu što je samo dio kulturnog miljea koji se svakodnevno odvija i živi u gradu Nikšiću.
Praistorijsko nalazište Crvena Stijena kod sela Petrovići, udaljeno od Nikšića oko 30 km, sa 31 stratumom debelim 20-30 m "predstavlja lokalitet sa najsloženijom stratigrafijom u našoj zemlji i uz lokalitet El Castillo u Španiji, paleolitsku stanicu sa najdubljim kulturnim slojem u Evropi". Most na rijeci Moštanici, sazidan u III vijeku naše ere, sublimira osobenosti rimskog neimarstva u gradnji vijadukata, svodenih mostova i akvadukta, i kao takav nijemi je svjedok jednog vremena koje je obilježilo ove prostore.
U Nikšićkom polju, postoji starodnevni bedem, sazdan na temeljima anticke rimsko-gotske citadele, poslije prodora Turaka i doziđivanja, predstavlja njihovo najače uporište. Životopis ove tvrđave seže u pozno rimsko doba, kada je nastao lokalitet Anagastum, osnova na kojoj je izrastao srednjovjekovni grad Onogošt.
Na današnjem gradskom groblju nalazi se starinska crkva Sv.Petra i Pavla čiji istorijat gradnje nije poznat. Tradicija kaže da je sagradjena za vrijeme Nemanjića, a živopisana je krajem XVII i krajem XVIII vijeka. Manastir Sv.Luke u Župi, podignut 1492.godine, koji je od strane turske vojske paljen dva puta 1853. i 1877. godine, osim što je bio zborište za borbu protiv Turaka i politički centar Župe i okoline, u njemu su se prepisivale i crkvene knjige.
Crkva Sv.Arhanđela Mihaila u zaseoku Stražnica u Petrovićima podignuta krajem XVI ili početkom XVII vijeka je tipični arhitektonski obrazac, osim prozora - puškarnica, pravoslavne sakralne arhitekture ovog područja, poznat u primorskoj arhitekturi od prije romantike do renesanse. Identicnu arhitektonsku organizaciju imaju crkve iz druge polovine XVI vijeka: Sv.Save na Počivalima iznad Velimlja, Sv.Georgija na Trebjesi i ostaci crkve u Vasiljevićima kod Župskog manastira. Iz XV i prve polovine XVI vijeka sačuvane su Jovanjska crkva u Petrovicima i Spasovska crkva u Dragovoljićima koje imaju zidnu dekoraciju.
Izmedu Nikšića i Danilovgrada, visoko iznad Bjelopavlićke ravnice, na njenoj sjeverno-zapadnoj strani nalazi se manastir Ostrog.
Za vrijeme vladavine Kralja Nikole podignuta su tri značajna spomenika kulture, koja su vezana za neimarstvo, arhitekte Zadranina Josipa Sladea: Carev most na Zeti, Saborna crkva i Dvorac kralja Nikole.
